De zin en onzin van rekken

Lenigheid

Lenigheid is één van de vijf motorische eigenschappen die de prestatie van training beïnvloedt. Andere eigenschappen zijn kracht, uithoudingsvermogen, snelheid en coördinatie. Factoren die de lenigheid en mobiliteit van gewrichten bepalen, zijn de bouw van gewrichten, het gewrichtskapsel, de gewrichtsbanden en de lengte van pezen en spieren.

Toename in bewegingsuitslag

Ook de gewrichtssmering en de samenwerkende spieren spelen hier een rol in. Rekken vergroot de bewegingsuitslag van een gewricht. De toename in bewegingsuitslag is in theorie gunstig voor de prestatie bij sporters waar uiterste gewrichtsstanden veelvuldig voorkomen.

Om de lenigheid te vergroten zijn er diverse rekmethodes voorhanden. Over het algemeen dragen alle rekmethodes bij aan het vergroten van de lenigheid, maar om de voordelen daarvan te kunnen benutten is het belangrijk om te weten hoe en wanneer je ze moet toepassen. De timing is essentieel en de keuze voor een rekoefening is afhankelijk van je doelstelling.

Zowel dynamisch als statisch te rekken

Spieren zijn zowel dynamisch als statisch te rekken. Als een atleet bepaalde gewrichten afwisselend strekt en buigt waardoor een spier oprekt en ontspant (ook wel ‘verend’ rekken genoemd) spreekt men van dynamisch rekken. Als de gewrichtshoeken tijdens het rekken niet veranderen, spreekt men van statisch rekken. In dit geval zal de weerstand van de spiergroep langzaam afnemen. Overige rekvormen worden voor het gemak even buiten beschouwing gelaten.

Door een spier te rekken, zal deze verlengen doordat de spiervezels uit elkaar getrokken worden. Een spier werkt als een soort elastiek waardoor na het oprekken de spiervezels weer in elkaar schuiven en de spier weer langzaam in lengte afneemt. Het is duidelijk aangetoond dat zowel statisch als dynamisch rekken direct leidt tot een toename van beweeglijkheid. Zo is bijvoorbeeld de beweeglijkheid na eenmalig 4 tot 6 minuten rekken een uur lang toegenomen. Als een sporter 2 minuten rekt is de toegenomen beweeglijkheid na 10 minuten weer verdwenen. Indien een sporter enkele weken meerdere keren per week rekt, lijkt de beweeglijkheid structureel toegenomen. De mate waarin de beweeglijkheid toeneemt is afhankelijk van het individu en de opgerekte spiergroep. Rekken is dus aan te raden als beweeglijkheid een belangrijke factor is voor het leveren van een goede prestatie. Het is overigens waarschijnlijk dat als een sporter stopt met regelmatig rekken de beweeglijkheid in de loop van de tijd weer afneemt.

Kan rekken blessurepreventief werken?

Ondanks dat veel mensen denken dat rekken blessurepreventief kan werken, is het niet aangetoond dat statisch of dynamisch rekken helpt om blessures te voorkomen. Dit geldt ook voor het voorkomen van spierpijn. Er is echter ook niet genoeg bewijs om te adviseren met rekoefeningen te stoppen. Waarschijnlijk hangt het nut van rekoefeningen af van de specifieke omstandigheden van de persoon/sporter. Een sportfysiotherapeut kan adviseren hoe een goede warming up gedaan kan worden en welke (rek)oefeningen kunnen bijdragen aan een optimale prestatie.

Voor advies kunt u gerust contact opnemen.

Jacintha Otten, sportfysiotherapeut
Fysiotherapie Bos & Weide
Oude Beekbergerweg 21
Tel: 055-5331941
e-mail: jacinthaotten@bosenweide.nl